TEMATYKA WYKŁADÓW
Wykład 1
[Zasady Gry] Rola taksonomii. Definicja i cele. Kryzys w taksonomii. Kodeks Nomenklatury Botanicznej cz. 1 (nazwy taksonów, ważne opublikowanie, zasada priorytetu)
Wykład 2
Kodeks Nomenklatury Botanicznej cz. 2 (typy nomenklatoryczne). Rodzaje publikacji taksonomicznych (Flory i monografie). Rola herbariów dla zachowania różnorodności biologicznej. Konwencja CITES.
Wykład 3
Historia badań taksonomicznych (klasyfikacje starożytne, zielnikarze, pierwsi taksonomowie, Linneusz, postlinneuszowskie systemy naturalne, współczesna taksonomia).
Wykład 4
Fenetyka. Kladystyka. Źródła informacji taksonomicznych (morfologia, anatomia, cytologia, cytogenetyka, chemotaksonomia, ekologia).
Wykład 5
Cechy kluczowe / charakterystyka wybranych rodzin botanicznych klimatu umiarkowanego.
Wykład 6
Taksonomia molekularna –Cienie i blaski. Przebieg analizy filogenetycznej. Horyzontalny transfer genów. Hybrydyzacja i introgresja. Barkoding DNA. Grupy parafiletyczne a systemy klasyfikacji.
Wykład 7
Fitogeografia (typy zasięgów geograficznych, dysjunkcje i wikaryzm, biogeografia kladystyczna, endemizm, centra różnorodności).
ĆWICZENIA
Ćwiczenia obejmują 7 spotkań. Uczestnictwo na ćwiczeniach jest obowiązkowe. Ćwiczenia odbywają się w C-401 lub zielniku UGDA, w poniedziałki i piątki (wg planu zajęć).
Ćwiczenia rozpoczynają się 14 października 2016 r.
Zaliczenie
Za obecność i aktywny udział w ćwiczeniach student otrzymuje po 15 lub 30 pkt w danej specjalności:
-
KOLEKCJE BOTANICZNE / HISTORIA BADAŃ TAKSONOMICZNYCH (30 pkt)
-
ICN / E- TAKSONOMIA (15 pkt + 15 pkt)
-
ZIELNIK (15 pkt + 15 pkt)
-
TAKSONOMIA MOLEKULARNA (30 pkt)
-
GEOGRAFIA ROŚLIN (30 pkt)
Liczba 30 pkt ćwiczeniowych (NIEBIESKI kolor na wykresie) z każdej specjalności oznacza uzyskanie oceny dostatecznej z ćwiczeń. Aby uzyskać wyższą należy wykonać wybrane zadanie/zadania w poszczególnych specjalnościach.
Ocena końcowa z ćwiczeń ustalana jest na podstawie liczby uzyskanych punktów w czasie trwania kursu w każdej ze specjalności. Ocena jest średnią arytmetyczną punktów ze wszystkich specjalności dzieloną przez 10. W ramach danej specjalności maksymalną ilością punktów branych pod uwagę jest 50.
Przykład 1: Student uczestniczył wyłącznie w ćwiczeniach i nie wykonał żadnego zadania, więc posiada w Specjalnościach odpowiednio A: 30 pkt, B: 30 pkt, C: 30 pkt, D: 30 pkt, E: 30 pkt. Z ćwiczeń otrzymuje ocenę dostateczną (3.0)
Przykład 2: Student posiada w Specjalnościach odpowiednio A: 80 pkt, B: 130 pkt, C: 40 pkt, D: 35 pkt, E: 35 pkt. Z ćwiczeń otrzymuje ocenę dobrą (4.0)
Przykład 3: Student posiada w Specjalnościach odpowiednio A: 50 pkt, B: 60 pkt, C: 50 pkt, D: 55 pkt, E: 75 pkt. Z ćwiczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą (5.0)
W przypadku nieobecności na ćwiczeniach (usprawiedliwionej zwolnieniem lekarskim) student jest zobowiązany do indywidualnego zaliczenia materiału z tych ćwiczeń.
TEMATYKA ĆWICZEŃ
Ćwiczenia 1
Kolekcje: szklarnia, kolekcja preparatów mokrych i zielnik (30 pkt)
Wizyta w miejscach przechowywania okazów roślinnych.
Polecana literatura:
-
Drobnik J. 2007. Zielnik i zielnikoznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
-
Index Herbariorum, http://pl.wikipedia.org/wiki/Index_Herbariorum
-
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M.. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Biodiversity of Poland. Vol. 1. Kraków. Wersja on-line: http://info.botany.pl/czek/check.htm
Ćwiczenia 2
Rodzaje typów nomenklatorycznych / Jak odkrywa się nowe dla nauki gatunki? (15 pkt)
Gry dydaktyczne, drzewko decyzyjne, gra symulacyjna.
Polecana literatura:
-
Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i Biosystematyka. PWN. Warszawa.
-
Drobnik J. 2007. Zielnik i zielnikoznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ćwiczenia 3
Taksonom w sieci (15 pkt)
Podstawy Kodeksu Nomenklatury Botanicznej ICN, International Plant Names Index (IPNI), międzynarodowe portale internetowe o tematyce botanicznej.
Polecana literatura:
-
International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code, ICN) http://www.iapt-taxon.org/nomen/main.php
-
The International Plant Names Index (IPNI) http://www.ipni.org
Ćwiczenia 4
Charakterystyka rodzin Angiospermae (15 pkt)
Oznaczanie przedstawicieli rodzin roślin okrytozalążkowych Polski, poznawanie i wskazywanie cech charakterystycznych (praca w zespołach, z kluczem).
Polecana literatura:
-
Szweykowska A., Szweykowski J. 2009. Botanika. Tom 2 - Systematyka. PWN, Warszawa.
-
Rutkowski L. 1999. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. PWN Warszawa.
-
Vascular plants of Poland. A Checklist. http://info.botany.pl/czek/check.htm
Ćwiczenia 5
Konstruowanie klucza do oznaczania (15 pkt)
Tworzenie klucza do oznaczania przynajmniej 10-ciu rodzin roślin w oparciu o materiał zielnikowy (praca indywidualna).
Polecana literatura:
-
Rutkowski L. 1999. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. PWN Warszawa.
-
Vascular plants of Poland. A Checklist. http://info.botany.pl/czek/check.htm
Ćwiczenia 6
Taksonomia klasyczna a założenia kladystyki. Porównanie wyników badań morfologicznych i filogenetycznych (30 pkt)
Zajęcia w formie dyskusji oraz krótkich zadań. Analiza drzewa powiązań filogenetycznych.
Ćwiczenia 7
Biogeografia kladystyczna (30 pkt)
Co to jest biogeografia i jakie jest jej powiązanie z taksonomią, metody biogeografii kladystycznej, kladystyczne kierunki w biogeografii historycznej, budowanie kladogramów zasięgowych i historycznych, dyskusja wyników analiz.
Polecana literatura (pokój C-408):
-
Kornaś J., Miedwecka-Kornaś A. 2002. Geografia Roślin, rozdział 4 Historyczna geografia roślin. PWN Warszawa.
-
Christopher J. Humphries C.J., Parenti L.R. 1999. Cladistic Biogeography. Oxford Biogeography Series London.
-
Whittaker R.J., Fernandez-Palacios J.M. 2006. Island Biogeography. Oxford Biogeography Series London.