I termin.: 4 stycznia 2017 r. godz 14.00 (sala C403)

II termin.: 16 stycznia 2017 r. godz 11.00 (sala C403)

​

Większość pozycji literaturowych dostępna jest na dysku Google lub w sieci.

Pozycje, których brak ma dysku, dostępne są u Mistrza Gry / bibliotece, oznaczone zostały gwiazdką (*). Są to trzy książki:

1. Stace C.A. 1993 „Taksonomia roślin i biosystematyka”. PWN Warszawa.

2. Drobnik J. 2007 „Zielnik i zielnikoznawstwo”. PWN Warszawa.

3. Futuyma D. 2005. „Ewolucja”. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

 

 

Zasady

• Pozytywna ocena końcowa z ćwiczeń jest warunkiem koniecznym, aby móc przystąpić do egzaminu.

• Egzamin odbywa się w dodatkowym terminie po zakończeniu Kursu 4 stycznia 2017 r. godz 14.00 (sala C403) - I termin.

• Egzamin trwa 60 minut.

• Każdy otrzymuje 5 zadań otwartych (problemowych), które oceniane są w skali  0-100 pkt. Łącznie możesz zdobyć 500 punktów. Punkty zdobyte wcześniej w trakcie kursu z każdej specjalności są doliczane do punktów zdobytych na egzaminie.

• Egzamin ma formę  pisemną, pytania są otwarte, problemowe.

• Na egzaminie obowiązuje materiał prezentowany podczas wykładów i ćwiczeń.

• Ocena końcowa ustalana jest na podstawie uzyskanej łącznej liczby punktów wg procentowego przelicznika Regulaminu UG.

 

​

WYKŁAD 1

(specjalność A)

Znaczenie i rola taksonomii. Kryzys w taksonomii.

Zagadnienia szczegółowe:

• Definicja i cel taksonomii

• Rola taksonomów dla ochrony różnorodności biologicznej

Literatura:

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 17-21. *

• Mitka J. 2004. Taksonomia linneuszowska w dobie biologii molekularnej. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 6: 9–31. [PDF]

• Spalik K. 2012. Krótki kurs systematyki - skrypt [PDF] (niepublikowany).

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strony 19-20. *

• „Planet Bob” - krótki humorystyczny film przybliżający problem kryzysu bioróżnorodności.

​

 

(specjalność B)

Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Botanicznej (ICN)

Zagadnienia szczegółowe:

• Założenia i rola ICN

• Zasady opisywania gatunków nowych dla nauki

Literatura:

• International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code) 

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 278-287. *

• Tabela rang taksonomicznych [PDF] (niepublikowany).

• Łacina botaniczna [PDF] (niepublikowany)

 

WYKŁAD 2

(specjalność A)

Konwencja CITES

Zagadnienia szczegółowe:

• Cele i główne założenia Konwencji Waszyngtońskiej

Literatura:

• Konwencja CITES - tekst dostępny TUTAJ.

 

Publikacje taksonomiczne

Zagadnienia szczegółowe:

• Rodzaje publikacji taksonomicznych: Flory i monografie (różnice)

Literatura:

• Rodzaje publikacji taksonomicznych: Flory i monografie [PDF] (niepublikowany)

• Stace C.A. 1993. Rozdział W: Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 265-271. *

 

(specjalność C)

Zielniki jako instytucje

Zagadnienia szczegółowe:

• Zielniki jako instytucje, dziedzictwo.

• Funkcja zielnika naukowego

• Zielnik a ochrona przyrody

• Rodzaje zielników

• Rola Index Herbariorum

Literatura:

• Drobnik J. 2007. Zielnik i zielnikoznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Strony 10-33. *

• Stace C.A. 1993. Rozdział W: Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 261-265. *

• Index Herbariorum

 

(specjalność B)

Typ nomenklatoryczny

Zagadnienia szczegółowe:

• Rodzaje typów nomenklatorycznych w botanice

• Znaczenie typów dla nauki

Literatura:

• Rodzaje typów nomenklatorycznych i ich znaczenie [PDF] (niepublikowany)

​

E-taksonomia

• Elektroniczne bazy danych, cytowanie autora, miejsce publikacji, synonimy.

 

 

 

WYKŁAD 3

(specjalność A)

Historia badań taksonomicznych

Zagadnienia szczegółowe:

• Klasyfikacje starożytne

• Pierwsi taksonomowie

• Linneusz i jego wkład w rozwój taksonomii roślin

• Postlinneuszowskie systemy naturalne

Literatura:

• Frey L. 2007. Karol Linneusz (1707-1778). Grassland Science in Poland, 10: 205-221. [PDF]

• Spalik K. 2012. Krótki kurs systematyki - skrypt [PDF] (niepublikowany).

• „A film about Carl Linnaeus” Natural History Museum - krótki film o życiu i pracy Linneusza

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 35-50. *

 

 

 

WYKŁAD 4

(specjalność D)

Nowoczesne metody badań taksonomicznych: fenetyka, kladystyka

Zagadnienia szczegółowe:

• Fenetyka

• Kladystyka (filogenetyka)

• Grupy mono-, para- i polifiletyczne, apo- i plezjomorfia, homoplazje, cechy homologiczne, metoda największej parsymonii, grupa zewnętrzna, kierunkowość zmiany cechy,

Literatura:

• Spalik K. 2012. Krótki kurs systematyki - skrypt [PDF] (niepublikowany).

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 50-91. *

• Spalik K. & Piwczyński M. 2006. Rekonstrukcja filogenezy i wnioskowanie filogenetyczne w badaniach ewolucyjnych. Kosmos 58(3-4): 485-498. [PDF]

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strony 21-31 oraz 51-52. *

 

 

(specjalność A)

Źródła informacji taksonomicznej, pojęcie i znaczenie cechy w taksonomii

Zagadnienia szczegółowe:

• Źródła informacji użytecznych w taksonomii roślin z zakresu:

• morfologii i anatomii (cechy wegetatywne i generatywne, cechy związane z rozwojem) [Stace 1993 strony: 97-117]

• cytologii i cytogenetyki (liczba chromosomów) [Stace 1993 strony: 148-149]

• chemotaksonomii [Stace 1993 strony: 118-135]

• Definicja cechy w taksonomii roślin [Stace 1993 strony: 116-117 oraz 242-246]

• Cechy funkcjonalne, konserwatywne [Stace 1993 strony: 116-117 oraz 242-246, Futuyma 2005 strona: 53]

• Dobra cecha taksonomiczna [Stace 1993 strony: 116-117 oraz 242-246]

Literatura:

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Rozdziały 3, 4 i 5. *

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony: 116-117 oraz 242-246. [PDF]

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strona 22 oraz 47-52 *

 

 

(specjalność C)

Klucze do oznaczania gatunków Angiospermae

Zagadnienia szczegółowe:

• Rodzaje kluczy do oznaczania

• Zasada tworzenia i działania klucza dychotomicznego

Literatura:

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 272-278 *

• Drobnik J. 2007. Zielnik i zielnikoznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Strony 18-21. *

 

 

WYKŁAD 5

(specjalność C)

Przegląd taksonomiczny wybranych rodzin Angiospermae

Zagadnienia szczegółowe:

• Charakterystyka i przedstawiciele: Alliaceae, Apiaceae, Asteraceae, Betulaceae, Boraginaceae, Brassicaceae, Campanulaceae, Caryophyllaceae, Cucurbitaceae, Cyperaceae, Ericaceae, Fabaceae, Fagaceae, Geraniaceae, Lamiaceae, Liliaceae, Malvaceae, Oleaceae, Orchidaceae, Poaceae, Polygonaceae, Ranunculaceae, Rosaceae, Salicaceae, Solanaceae.

• Cechy charakterystyczne wybranych rodzin roślin kwiatowych [Drobnik 42-59 oraz 122-125]

 

Literatura:

• Drobnik J. 2007. Zielnik i zielnikoznawstwo. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Strony 42-59 oraz 122-125. [PDF]

• Cechy morfologiczne wybranych rodzin Angiospermae [PDF] (niepublikowany)

• Słownik terminów botanicznych angielsko-polski „Botany terms”  [PDF] (niepublikowany)

• Struwe L. 2009. Identifying 50 major plant families. Rutgers: the Syate University of New Jersey.

• Szweykowska A., Szweykowski J. 2009. Botanika. Tom 2 - Systematyka. PWN, Warszawa. *

 

 

WYKŁAD 6

(specjalność E)

Fitogeografia

Zagadnienia szczegółowe:

• Typy zasięgów geograficznych

• Dysjunkcje i wikaryzm

• Biogeografia kladystyczna

• Endemizm

• Centra różnorodności

Literatura:

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i Biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony 210-226. *

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strony: 119-130 *

​

 

​

WYKŁAD 7

(specjalność D)

Taksonomia molekularna

Zagadnienia szczegółowe:

• Zastosowanie technik molekularnych w taksonomii roślin

• Rodzaje genów wykorzystywanych w analizach filogenetycznych roślin

Literatura:

• Analiza filogenetyczna [PDF]

• Spalik K. & Piwczyński M. 2006. Rekonstrukcja filogenezy i wnioskowanie filogenetyczne w badaniach ewolucyjnych. Kosmos 58(3-4): 485-498. [PDF​]

 

​

Hybrydyzacja - znaczenie w ewolucji roślin

Zagadnienia szczegółowe:

• Hybrydyzacja - definicja i znaczenie w ewolucji roślin

• Introgresja

Literatura:

• Stace C.A. 1993. Taksonomia roślin i biosystematyka. PWN. Warszawa. Strony: 174-198. *

• Brzeziński T. 2010. Mieszańce międzygatunkowe - ślepa uliczka ewolucji? Wiadomości ekologiczne 4: 141-167. [PDF]

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strony 38-39 *

​

​

Kladystyka a taksonomia, grupy parafiletyczne w systemie klasyfikacji.

Zagadnienia szczegółowe:

• Pojęcia: taksonomia linneuszowska i taksonomia filogenetyczna

Literatura:

• Mitka J. 2004. Taksonomia linneuszowska w dobie biologii molekularnej. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 6: 9–31. [PDF]

• Futuyma D. 2005. Ewolucja. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Strona: 45 *

• Sabath K. 2003. Systematyka - skąd te zmiany? Polski serwis ewolucyjny www.ewolucja.org  [PDF]

 

 

Barkoding DNA

Zagadnienia szczegółowe:

• Definicja i założenia barkodingu DNA u roślin.

Literatura:

• Mirek Z., Bieniek W., Sztorc A.. 2007. Barkoding DNA – nowe narzędzie do opisu bioróżnorodności. Wiadomości Botaniczne 51(3/4): 41-50. [PDF] 

• Grzywacz A., Bogdanowicz W. 2009. Możliwości wykorzystania barkodingu w ochronie przyrody.

 

 

 

Powodzenia!

​

​

​

...i jeszcze małe co nieco:)

Co To jest egzamin?
– Egzamin, to wymiana poglądów między dwoma inteligentnymi osobami.
– Dobrze. A jeśli Jedna Z tych osób jest nieinteligentna?
– Trudno, to druga bierze indeks i wychodzi.

 

Zdenerwowany profesor wpada do sali wykładowej i od progu ruga studentów:
– Lenie, nieroby, nieuki!!! Wy nic w życiu nie osiągniecie!!! Czy wy wiecie, że Aleksander Wielki w waszym wieku władał już połową świata!??

Na to jeden ze studentów:
– No tak, panie profesorze, ale Aleksander za nauczyciela to miał Arystotelesa!

​

​